Voorgeschiedenis: 'Jongens van Van Esch'

In de jaren zestig speelden de elf jongens van Van Esch in het Udense buurtvoetbal. Wedstrijden door de zes broers en vijf neven werden gespeeld op een veld aan de Cimbaallaan, waar zelfs  krijtstrepen ontbraken. Toen de ploeg het buurtvoetbal in wilde gaan werd versterking gezocht in de toenmalige Udense wijk Hoeven. Onder de naam FC Hoeven werd beter gespeeld, maar was de ploeg naar eigen zeggen nog niet sterk genoeg. Met aanvulling van spelers uit de wijk Bitswijk werd vervolgens de formatie Hoeven Bitswijk Combinatie (H.B.C.) gevormd. Een sterke ploeg met goede voetballers was het resultaat, die in het zogenaamde ‘wilde voetbal’ twee jaar op rij ongeslagen kampioen werd. Na deze twee succesjaren in het buurtvoetbal ontstonden de plannen om te starten als voetbalvereniging onder de vlag van de KNVB.

De oprichting: F.C. Bitswijk

Vanuit de succesvolle formatie H.B.C. werd in 1971 het tegenwoordige FC Uden opgericht als voetbalvereniging (aangesloten bij de KNVB) onder de naam FC Bitswijk. In een zaaltje achter de Heilige Geest Kerk werd door ongeveer veertig aanwezigen de oprichtingsvergadering bijgewoond. Hiermee kreeg Uden haar tweede voetbalvereniging. Een vereniging die begon in gele shirts, witte broeken en zwarte kousen met gele boord. Mensen van het eerste uur waren Leo van Esch, Piet Kersten, Jan van Beek, Frans van Osch, Chris Pluk, Eric Ooyman en nog vele anderen. Het eerste bestuur vergaderde in de beginjaren in een ruimte in de garage van –een van de jongens van Van Esch- Leo van Esch.

FC Bitswijk speelde toentertijd met vijf seniorenteams. Onder redactie van Eric Ooyman had de vereniging toen zelfs al een eigen clubblad, waarbij nog met stencils werd gewerkt. Om aan de richtlijnen van de KNVB te voldoen werd de eerste jaren gespeeld op het gemeentelijk sportpark waar ook UDI’19 speelde. FC Bitswijk had hier de beschikking over twee sportvelden en een kleine kantine. Deze was overigens eigenlijk in gebruik van de W.S.W. (Wet Sociale Werkvoorziening; vergelijkbaar met tegenwoordige IBN, red.).In augustus 1973 veranderde de clubnaam van FC Bitswijk in FC Uden.

Het eerste kampioenschap

Lang hoefde FC Bitswijk niet te wachten op haar eerste succes. Direct in het eerste jaar werd de ploeg kampioen in de onderafdeling van de KNVB. Een overwinning op L.S.V. Lennisheuvel bracht de titel naar Uden. Het kampioensteam stond onder leiding van Wil van Lankvelt, die veel te vroeg op 41-jarige leeftijd overleed. In de kampioensformatie zaten spelers als Leo van der Putten, Frans de Langen, André van der Burgt en Ruud Verhoef. Het huzarenstukje uit het eerste jaar van het bestaan werd in jaargang twee bijna weer herhaald. Helaas ging de beslissingswedstrijd tegen DVG uit Liempde verloren. Saillant detail is dat FC Bitswijk toen op twee klassen verschil van dorpsgenoot UDI’19 was gekomen, als de titel wel behaald zou zijn.

Op de kaart: Burgemeester Schamperstoernooi

Niet alleen de sportieve successen, maar vooral het Burgemeester Schamperstoernooi heeft FC Uden op de kaart gezet binnen de gemeente. Jarenlang bracht dit toernooi nationale en internationale grote ploegen naar Uden en stond het dorp dan twee volle dagen op zijn kop. De toenmalige burgemeester en naamgever van het toernooi dhr. Schampers was zelf de hele dag enthousiast toeschouwer. FC Uden draaide in het begin direct goed en Eric Ooyman en Chris Pluk zagen de kans schoon om een mooi toernooi op te zetten. Hun enthousiasme werd opgepikt en met een gedegen organisatie van echte clubmensen werden de schouders eronder gezet. Eric Ooyman had vanuit zijn vroegere werk bij Voetbal International goede contacten in het voetbalwereldje. Na tien jaar nam Tom de Kleijn de organisatie over van Eric.

Bekende namen
Zo’n twintig jaar lang werd het toernooi georganiseerd met veel illustere deelnemers, waaronder: Ajax, Feyenoord, PSV, Willem II, UDI’19, Sparta Rotterdam, D.W.S. Amsterdam, Vitesse, EVV Eindhoven, NEC, Viktoria Lippstadt, Alemannia Aachen, Avenir Beggen (de kampioen van Luxemburg), FC La Chaux-de-Fonds (Zwitserland), SC Roche (Zwitserland), Cray Wanderers London (Engeland), K.B. 1876 Kobenhavn (Denemarken) en K.F.U.M. Kobenhavn (Denemarken). Hoe groot de naam ook, alle ploegen betaalden graag het inschrijvingsgeld voor het toernooi. De ploegen namen altijd stickers en speldjes mee die grif aftrek vonden bij de aanwezige jeugd van FC Uden.

Niet alleen bekende clubs, maar grote namen uit het voetbalwereldje kwamen naar Uden. Zo was Avenir Beggen in de Europa Cup 1 (1985-1986) tegenstander van PSV, waardoor Hans Kraay Sr zijn aanstaande tegenstander kwam bekijken bij FC Uden. Overigens was Avenir Beggen zo te spreken over de gastvrijheid van de Udense voetbalvereniging dat het bestuur van de club uitgenodigd werd door de Luxemburgers uitnodigd om de wedstrijd in Eindhoven bij te wonen.

Ook de legendarische archivaris van Ajax, Wim Schoevaart, kwam graag naar Uden. Hij was de leider van de Ajax-amateurs en keerde ieder jaar weer terug naar het Burgemeester Schamperstoernooi. Door deze contacten is FC Uden 1 in die jaren ook naar Ajax geweest voor een vriendschappelijke wedstrijd tegen de Ajax-amateurs, die nog gespeeld werd op het Voorland complex, dat naast Stadion De Meer lag.

Onderdak in Uden
In het begin werden de gasten van FC Uden ondergebracht bij gastgezinnen. Uiteraard een hele organisatie, waarbij honderden lunchpakketten moesten worden gesmeerd door tientallen vrijwilligers. FC Uden beschikte in die dagen over een kleine, maar homogene groep mensen die allemaal veel voor de club overhadden. Hierdoor kon ieder jaar weer een dergelijk groot evenement worden opgezet. Gelukkig kreeg FC Uden later medewerking van Vliegbasis Volkel en konden daar een aantal teams ondergebracht worden.

De finales
De eerste finale van Burgemeester Schamperstoernooi werd op het hoofdveld van UDI’19 afgewerkt tussen TOP en Feyenoord. Ruim 2000 toeschouwers zagen de Osse formatie met 2-0 winnen van de Rotterdammers. FC Uden zelf stond eenmaal in de finale van het eigen toernooi. NEC was toen helaas te sterk voor de organiserende vereniging. De belangstelling was groot voor het toernooi in Uden. Dat bleek ook wel toen de dorpsgenoten UDI’19 in de finale stonden en er in allerijl met toestemming van de gemeente nog met een geluidswagen door Uden werd gereden om de finale te promoten.

Helaas wordt het Burgemeester Schamperstoernooi vandaag de dag niet meer georganiseerd. Maar in de begin jaren heeft dit toernooi ervoor gezorgd dat FC Uden in Uden en omstreken op de kaart stond.

FC Uden over de grens

Met dank aan het Burgemeester Schamperstoernooi ontstonden veel vriendschappen die uitmondden in internationale contacten. FC Uden kwam zo onder meer in Duitsland, Engeland, Denemarken en Zweden terecht. Het waren net schoolreisjes, waarbij het voor veel FC Uden-leden destijds de eerste reis naar het buitenland was.

Lippstadt
In 1971 was FC Uden de eerste vereniging die in het kader van de vriendschapsbanden tussen de gemeentes Uden en Lippstadt een uitwisseling organiseerde. De Udenaren gingen op bezoek bij Viktoria Lippstadt waar niet alleen werd gevoetbald, maar ook onvergetelijke feesten werden beleefd. Met deze Duitse voetbalclub is lange tijd een hechte vriendschap in stand gehouden. Ook ons veteranenteam, onder leiding van Ad van den Elzen, was lang een graag geziene gast in Lippstadt. Eind jaren negentig is ook de selectie, het damesteam en de toenmalige A1 op bezoek geweest in de gemeente Lippstadt voor wedstrijden in de kerkdorpen tegen SUS Cappel en SV Overhagen.

Kopenhagen

In 1981 ging FC Uden voor het eerst op reis naar Denemarken, waar we te gast waren bij K.B. 1876 Kobenhavn. De club waar de gebroeders Michael en Brian Laudrup hun eerste stappen zetten. In 1992 fuseerde de club met B 1903 om F.C. Kobenhavn te vormen, de huidige kampioen van Denemarken. Tijdens deze reis werd niet alleen tegen K.B. 1876 gespeeld, maar ook tegen K.F.U.M. Deze vereniging ontving FC Uden wederom in 1983.

De overnachtingen in het Kobenhavns Vandrerhjem (een soort veredelde jeugdherberg) zijn legendarisch. Om twee uur ’s nachts gingen de deuren op slot, maar kwam iedereen toch binnen via ladders die schilders overdag gebruikten om het pand van een verfje te voorzien. De Udenaren voetbalden hier niet alleen, maar kregen door de gastheren ook veel van de mooie stad Kopenhagen en de omgeving te zien.

Malmö
Vanuit Kopenhagen is ook de oversteek gemaakt naar het Zweedse Malmö. In deze stad werd tegen een team van het beroemde Malmö FF gespeeld. De wedstrijd werd helaas verloren met 6-0. De Udenaren mochten nog wel het grote stadion bekijken en kregen een heerlijke lunch aangeboden.

London
Begin jaren tachtig ging FC Uden ook op bezoek bij Cray Wanderers, op Sheffield F.C. (1857) na de oudste club van Engeland (opgericht in 1860). Het was ouderwets gezellig in de Engelse hoofdstad en dat was de grootste winst. Voetballend kreeg FC Uden vreselijk op de broek. Tegen de gastheren werd met 9-0 verloren en tegen Swanley FC werd het 5-1. Begin jaren negentig is ook D-jeugd van FC Uden nog in de buurt van London geweest voor een tegenbezoek bij Poynton FC.

De tenues van FC Uden

In de veertig jaar van haar bestaan heeft FC Uden drie keer een nieuw tenue gehad. De club  begon in de gele shirts, met de witte broeken en zwarte kousen met gele band. Na twee jaar veranderde dit outfit naar een klassieker in de ogen van veel FC Uden-leden.

Vanaf 1973 -toen de clubnaam van FC Bitswijk veranderde in FC Uden- speelde de vereniging in de blauwe shirts met de twee diagonale gele strepen (meestal van linksboven naar rechtsonder). Hierbij de witte broeken en de blauwe kousen met de gele band.

Vanaf eind jaren tachtig werd de derde en voorlopig laatste wijziging gedaan. Vanaf dat moment speelt FC Uden in de gele shirts, de blauwe broek en de blauwe kousen.

De accommodaties van FC Uden

FC Uden begon in het gemeentelijk sportpark bij UDI’19 op twee velden met de kleine kantine van de sociale werkplaats. Vanaf 1983 vond de club haar eigen plekje op sportpark De Vlasakker, op een steenworp afstand van de plek waar de Jongens van Van Esch haar voetbalwedstrijden speelden.
Het bouwen van de kantine had enige voeten in de aarde en werd gedaan door veel vrijwilligers en met hulp van de sociale werkplaats in Uden. Onder meer Leo van Esch spendeerde veel vrije uurtjes om de bouw tot een goed einde te brengen. Op 27 augustus 1983 werd het sportpark en het clubhuis uiteindelijk feestelijk in gebruik genomen. De naam De Vlasakker werd vanaf die dag aan de accommodatie gekoppeld.

Brand
Rond de eeuwwisseling werd FC Uden getroffen door een ramp. Het clubhuis ‘De Vlasakker’ werd door een brand volledig verwoest. De accommodatie had kort daarvoor inpandig een grote modernisering achter de rug. Na vele inbraken vonden onverlaten het uiteindelijk nodig ook nog eens brand te stichten. Herinneringen, foto's en andere dingen waren in één klap verdwenen

Wederopbouw
Na de brand bleek hoe groots FC Uden was. Met man en macht werd puin geruimd en een prachtig nieuw clubhuis gebouwd. Van een gezellig, maar kleine noodkantine naar de huidige nieuwbouw was een stap van jaren. Maar nog altijd wordt er heel positief over het clubgevoel van die tijd gepraat.